سیاوش جوانی با معنای اساطیر

خلاصه داستان سیاوش

قصه سیاوش شاهنامه یک حماسه جاوید بشرى است. اسطوره‏اى است که ازخردورزى و بیدارمغزى نصیب مى‏بَرَد و رسم سیاوش شدن و سیاوش بودن وسیاوش‏گونه مردن را مى‏آموزد.

کیکاووس فرزند خود سیاوش را به رستم جهان‏پهلوان ایران مى‏سپارد تا آداب‏پهلوانى بیاموزد. رستم حاصل تجارب روزگاران به کار او مى‏کند و سیاوش هنرمندو خردمند و تنومند مى‏گردد و به جایگاه پدر باز مى‏گردد. کیکاووس از دیدار فرزندخرسندى مى‏کند و گنج شاهى نثار مى‏سازد ولى از تخت شاهى بیم به دل راه‏مى‏دهد که شیشه جان اوست.

سودابه نامادرى سیاوش با دیدن او به وسوسه اهریمنى در مى‏افتد و دل به‏سوداى سیاوش مى‏نهد.

سودابه سیاوش را به خلوت‏سراى شاهانه مى‏کشد که جمله فتنه و آشوب‏شیطانى است.

سیاوش از حریم گزنده نگاه وسوسه‏انگیز سودابه مى‏گریزد اما سودابه پیوسته‏در پى این افکار شیطانى است و تخت و تاج شاهى را در گرو این معاملت اهریمنى‏مى‏گذارد.

سیاوش به یمن ایمان و خرد، از وسوسه در مى‏گذرد.

کیکاووس به سودابه عشق مى‏ورزد و در افسون او افتاده است. سودابه از این‏تعلق خاطر شوى سوء استفاده مى‏کند و به افسون زن جادوگرکودک از زهدان فتاده‏اى را به خود نسبت مى‏دهد تا کاووس به تردید افتد و سیاوش‏را بدسگال انگارد.

عاشق شدن سودابه بر سیاوش

کاووس اخترشناسان را فرا مى‏خواند تا تدبیر کار کنند و اینان سیاوش رابى‏گناه مى‏شمارند و سرانجام گذشتن از توده آتش را چاره نهایى کار مى‏شمارند ولاجرم سیاوش پیراهن حریر سپید بر تن بر اسب سیاه مى‏نشیند و از آتش سوزان‏در مى‏گذرد و بى‏گناهى‏اش بر همگان روشن مى‏شود. چندى بر این ماجرا مى‏گذردو کاووس همچنان در تردید و گمان بد است و مى‏کوشد تا نیش عقرب‏وارش را برفرزند زند.

گذشتن سیاوش از آتش

سیاوش نیز با آن همه خردمندى و پاکى سرشت سر آن دارد تا از حریم کاخ‏شاهى پدر دور شود و سودابه را از فکر فتنه‏انگیزى دیگر باز دارد. در این هنگام‏است که سپاه هستى‏شکن افراسیاب از جانب توران سرازیر مى‏شود و سیاوش‏فرصت را مغتنم مى‏شمارد تا ضمن خلاصى از معرکه و مهلکه سودابه به جنگ‏افراسیاب رود و ایران را از گزند تورانیان نجات دهد.

فّره ایزدى به کمک سیاوش مى‏آید و کاووس با رفتن فرزند به میدان جنگ‏موافقت مى‏کند که از سه سوى مورد رضایت اوست. اول خلاصى از تهدید فرزندبر غصب سلطنت، دوم خاموش کردن نفاق و تردید واقعه‏اى که سودابه آفریده بود،سوم ممانعت از هجوم افراسیاب، و بدین صورت سیاوش به نبرد با افراسیاب‏مى‏شتابد.

افراسیاب در مواجهه با سپاه ایران دچار تردید مى‏شود و فّره ایزدى به‏یارى سیاوش مى‏آید و تورانیان را به سازش ترغیب مى‏کند. رستم به همراه‏دست‏پرورده خویش یعنى سیاوش بار دیگر ایران را از حادثه‏اى نجات‏مى‏دهند و نامه پیروزى سیاوش را به کاووس مى‏رساند. کاووس از ترک‏مخاصمه منقلب مى‏شود که کار او اهریمنى است و تباه شدن فرزند را هم درمعرکه و مهلکه جنگ خوش مى‏دارد. رستم از بارگاه کاووس با ناراحتى خارج‏مى‏شود و سیاوش هم در اثر این بینش نا به هنجار پدر ماندن در توران راترجیح مى‏دهد.

از سویى افراسیاب با راى پیران پیر که وزیرى خردمند است با سیاوش به‏مهربانى مى‏پردازد و تا وعده تخت و تاج و سپاه نیز او را گرامى میدارد.

پیران ندیم سیاوش مى‏گردد و در پى مصالح دو کشور با ازدواج سیاوش وجریره دخت بافرهنگ خویش رضایت مى‏دهد و این وصلت میمون صورت‏مى‏گیرد و سیاوش با تورانیان هم‏خانواده مى‏گردد. روزگارى بدین منوال مى‏گذرد تاوصف فرنگیس دختر افراسیاب از زبان پیرانِ خردمند به سیاوش گفته مى‏شود.پیران چنان بیداردل است که حتى ازدواج سیاوش و فرنگیس را به مصلحت دوکشور مى‏داند و به انجام آن کمک مى‏کند و چنین مى‏شود.

سیاوش نیز که از جریره جز مهربانى و عشق ندیده است تنها به‏خاطرترغیبهاى پیران و در اوج اندوه او را ترک مى‏کند. داماد و دختر افراسیاب شهرى‏به‏نام گنگ‏دژ بنا مى‏کنند و در آنجا به‏خرمى روزگار مى‏گذرانند اما شاهین قضاپیوسته در کمین است. چرخ مى‏گردد و ناکامى روى مى‏نماید.